Wanneer gebeuren de natuurherstelwerken?
Het omvormen van de natuur zal een werk van lange adem worden, verspreid over meerdere jaren. Een eerste fase van de werken wordt uitgevoerd in september 2022. Over een oppervlakte van 13,5 ha zal er heide, schrale graslanden en landduinen hersteld worden.
Het voorbereiden en de juiste vergunningen aanvragen kostte al heel wat tijd. Naast het kappen van de bomen worden ook de wortelstronken en de dikke ‘strooisellaag’ van naalden, takken en bladeren weggehaald om de duinen en heide weer tevoorschijn te halen. Hier en daar verspreid blijven bomengroepjes en ook karakteristieke bomen met een grillige vorm staan. Voor de werken worden naast grote machines ook af en toe de stevige trekpaarden ingezet, die zonder moeite de stammen van de landduinen kunnen slepen.
In het natuurbeheerplan wordt de visie op lange termijn neergeschreven. Over een periode van 24 jaar wordt er in 2 fases nog meer landduin en heide gevormd. Lees meer over het natuurbeheerplan hier.
Investeringen in de recreatieve infrastructuur
In het voorjaar van 2018 kreeg de boskantine een opknapbeurt om het comfort voor de bezoekers en de vrijwilligers die de kantine uitbaten, te verhogen. De wandelpaden werden opgefrist en er werd een nieuw wandelkaartje gemaakt dat je hier kan downloaden.
De dierenverblijven zullen in de toekomst vernieuwd worden en er komen meer inheemse, tamme dieren die de bezoeker kan komen bezichtigen.
Er zal blijvend geïnvesteerd worden in de recreatieve beleving van het domein.
Effecten van de werken op natuur, mens en klimaat
Om de natuurherstelwerken in het Wild- en wandelpark in Molenheide te kunnen uitvoeren, diende er een verkorte versie van het Milieueffectrapport (MER-ontheffing) opgemaakt te worden omdat er in een eerste fase 13,5 ha bos zal gekapt worden. In dit rapport wordt omgeschreven wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn van het natuurherstelproject op het vlak van fauna en flora, mens, lucht-, bodem- en waterkwaliteit.
De conclusies van het rapport zijn:
-
positief effect op de grondwatertafel omdat het regenwater beter kan infiltreren in het gebied. Er worden grachten gedempt waardoor het water in het gebied kan infiltreren en de omvorming van bos naar heide en landduin leidt ook tot een aanvulling van het grondwater. 75% van de regen die in heide- en zandgebieden valt, infiltreert in de bodem terwijl dit voor naaldbossen maar 15% is. Een belangrijk gegeven nu er door klimaatverandering steeds vaker periodes van droogte optreden
-
De omvorming van de naaldboomsoorten naar inheems loofhout en de sterke uitbreiding van landduin en heidevegetaties zal een ecologische boost geven aan het gebied. Er wordt bos gekapt maar dit gaat voornamelijk over structuurarme dennenaanplantingen waarvan de ecologische waarde beperkt is omdat er ook nog eens veel Amerikaanse vogelkers aanwezig is, een invasieve exoot die onze eigen inheemse planten verdringt. Zeldzame diersoorten die in de toekomst verwacht kunnen worden of die zullen toenemen zijn: kleine parelmoervlinder, bont dikkopje, groentje, heivlinder, heideblauwtje, snortikker, zwart wekkertje, heidesabelsprinkhaan, blauwvleugelsprinkhaan, boskrekel, veldkrekel, Kempense heidelibel, groene zandloopkever en bastaardzandloopkever, gladde slang, levendbarende hagedis, rugstreeppad. Deze laatste 3 soorten zijn ook op Europees beschermde soorten waarvoor het gebied ook specifiek in gericht wordt.
-
geen effecten op de erfgoedwaarden
-
zeer positief effect op de mens: de landschappelijke beleving van het gebied verhoogt omdat er een afwisseling komt van open landduinen, heide ,grasland, droge en natte loofbossen terwijl het gebied nu voornamelijk bestaat uit dennenaanplantingen. De wandelpaden worden heraangelegd en er is een recreatieve zone voorzien ter hoogte van de boskantine
-
beperkt effect op het klimaat: alhoewel er dennenbomen gekapt worden en er bovengronds minder koolstof wordt opgeslagen omdat er zand in de plaats komt, zal er toch meer koolstof in het gebied worden opgeslagen. Dit komt omdat het gebied vernat waardoor de koolstofopslag van de bodem toeneemt.
De Vlaamse administratie volgt deze conclusies en keurde het MER-ontheffingsrapport goed op 11 juni 2021.
Concreet betekent dit dat we weer een stapje verder zijn om de werken uit te voeren.
Je kan het MER-rapport hier nalezen.
De goedkeuring van de Vlaamse administratie, lees je hier.